Soru: Demokratik ülkelerde parlamenter sistem hangi kurumları ile ve nasıl çalışır?
Yanıt: Kuvvetler ayrılığı denen sisteme göre Yürütme-Yasama-Yargı birbirinden bağımsız, ama birbirini denetleyerek çalışır.
Soru: Demokrasilerde çoğunluk her istediğini yapmalı mıdır?
Yanıt: Seçimlerde çoğunluğu kazanan partiler sadece kendine oy veren seçmenlerini değil, tüm ülke halkını temsil etmek zorundadır. Demokrasi budur. Aksi halde %51 çoğunluk, %49 azınlığı yok etme hakkını elde eder ki, bu demokrasilerde değil, ancak çoğunluk diktatörlüğünde olabilir.
Soru: Yasama istediği her yasayı çıkarmalı mıdır?
Yanıt: Demokrasinin özü ve anlamı buna engeldir. Mutlaka çıkarılacak yasaların tüm halkın ortak değerlerini temsil etmesi gerekir. Yasalar sadece bir kesimi korur şekilde çıkarılmamalıdır. Aksi halde çoğunluk diktatörlüğü olur.
Soru: Çoğunluğu elde etmiş Yürütme, Yasamada da çoğunluk elde edeceğine göre, bunu çıkarına kullanmalı mıdır?
Yanıt: Doğal olarak iktidar olmanın beklentisi budur. Kendi yandaşlarının mutlu edilmesi istenecektir. Ama ülkenin sadece kendi yandaşlarından ibaret olmadığı unutulmamalıdır.
Soru: Yasamaya da egemen Yürütme, her istediğini yapabilir mi?
Yanıt: Yasalara ve Anayasaya uygun olmak üzere evet, yapabilir. Ancak yasalar ve uygulamalarının denetlendiği Yargı vardır. Örneğin; Ana Muhalefet Partisinin bir görevi de Anayasaya aykırı bir yasa çıkarıldığında itiraz etmektir. Bu denetim mekanizması demokrasilerin olmazsa olmazıdır.
Soru: Ülkemizde Kuvvetler ayrılığı ilkesi gerçekten uygulanıyor mu?
Yanıt: ?
Soru: Yürütme, Yasama ve Yargıya müdahale ediyor mu?
Yanıt: ?
Örnek-1: Yürütmenin istemi ile Meclisteki sayısal çoğunluğuna dayanarak Yasama türbanı kaldıran bir yasa çıkardı. Sonra bu yasa Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi; neden?
1-Bu yasa açıkça Anayasaya aykırı idi. Bu nedenle böyle bir yasa çıkarmanın mantığı da yoktu. İptal edileceği kesindi. Ana Muhalefet Partisi görevi ve sorumluluğu gereği yasayı Anayasa Mahkemesine götürünce yasa iptal oldu!
2- O zaman iktidar ana muhalefeti suçladı. Peki, amaç neydi? İktidar Popülistlik yaparak halkın gözünde türbanın savunucusu göründü, muhalefeti ise türban karşıtı gösterdi. Yok, eğer bu değilse o zaman iptal edileceğini bile bile yasa çıkaran vekillerin ya yasaları bilmeyecek kadar cahil oldukları, ya da liderlerinin emirlerinden çıkamayacak kadar itaatkâr oldukları ortaya çıkmaz mı?
3- En acısı; her yasa çıkınca Sayın Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmak zorundadır. Anayasaya uygun olmayan bir yasa niye onaylanır?
Örnek-2: Şu anda istediği yasayı çıkarabilecek çoğunluğa sahip iktidar, Sayın Başbakanın da dediği gibi “çoğunluğu azınlığa ezdirmeyiz” mantığı ile şöyle bir kanun da çıkarabilir. Muhalefet yapanların sorgusuz olarak 5 yıl hapsine!
1- Mecliste mademki çoğunluk istediği yasayı çıkarabiliyor; böyle bir yasa neden çıkmasın? Mademki parmak çoğunluğu var; böylece çoğunluk azınlığa da ezdirilmemiş olmaz mı?
2- Böyle bir yasa Ana Muhalefet tarafından Anayasa Mahkemesine götürülmezse, ya da Cumhurbaşkanlığı tarafından onaylanırsa ne olacağını bir düşünün bakalım!
3-Şöyle basit bir örnekle bile Demokrasinin ne kadar önemli olduğunu, sayısal çoğunluğun her istediğini yapmaya kalkmasının nelere mâlolacağını görebiliyor musunuz?
4-Bir gün bu iktidar gidip başka bir iktidar geldiğinde aynı şeyleri onların da yapabileceğini, bunun kazanılmış bir hak olacağını anlıyor musunuz?
Soru: Anayasa sık sık değişir mi?
Yanıt: Anayasa bir ülkenin “Kuruluş Sözleşmesi”dir. Genellikle bir kurtuluş savaşı, bir devrim sonucu ortaya çıkan büyük değişimlerden sonra yapılır. Anayasalar tüm yasaların anası olduğundan, günün koşullarına en uygun, dünya hukukuna, demokrasiye, halkın ortak değerlerine sahip olmalıdır. Yasalar ise günün koşulları değiştikçe yenilenebilir olmalıdır. Eğer birçok antidemokratik yasa ortada dururken anayasa değiştirilmek isteniyorsa bu mantıklı değildir. Öncelik, Yasamanın kolaylıkla ve güncellenebilir yasaları muhalefetin de desteğiyle çıkarmasıdır.
Ülkemizde Anayasa tamamen siyasi amaçlarla değiştirilmeye uğraşılmakta, adeta tüm diğer söylemlerinde olduğu gibi bir “parti yasası” yapılmak istenmektedir. Bunun demokrasilerde yeri yoktur. Anayasa ile rejimin dönüştürülmesi hedeflenmektedir. Umarım en kısa sürede çok ağır sonuçlar doğuracak bu hatalardan dönülür.
Bir kaç soru ile biraz fikir çalışması yaptık. İsteyen soruları dilediğince çoğaltabilir. Amaç doğru yanıtları bulmak ise sorun yoktur. Doğru her zaman tektir; ama görmek isteyene!
