Borçalı Türkleri
Borçalı sadece Gürcistanda bir bölge ismi değildir. Azerbaycanlıların toplum halinde yaşadıkları bölgelerin ismidir ( 13 büyük bölgeyi kapsamaktadır.) Genelde bu bölgeler Kvemo Kartili bölgesidir. Borçalı diyarının sözsüz çok büyük tarihi vardır. Borçalı Azerbaycan'ın toprağıdır. Bu toprak da hele M.Ö. 4. yy'da Azerbaycan Türklerinin yaşadığı malumdur ( bunu ispatlayan delil ise Makedonyalı İskender'in M.Ö. 330 senelerinde buralardan geçtiğinin aktarılması bunun en büyük delilidir ).Tarihi Azerbaycan toprağı olan Borçalının, Azerbaycan'ın olduğunu da bir çok büyük Gürcü tarihçilerinin söylediği de malumdur. Borçalıdakı Azerbaycan halkına Terekeme ve Kara Papaklılarda denilmekteydi.
Bu deyimlerin tabi bir anlamı da vardır. Karapapak denilmesinin anlamı bu halkın koyundan hazırladıkları karapapakları başlarına koymalarından gelmektedir.
Terekeme sözüne gelindiğinde bu sözün anlamı şöyle bilinmekdtedir. Terk etmek (göçmek) anlamında da söylenmektedir. Bu gün Borçalı Azerbaycan Türklerinin, Azerbaycan, Türkiye (Kars gibi), Kazakistan , İran gibi yerlere vaktiyle göçerek yerleşmişlerdir.
Bana göre daha çok Terekeme sözünün anlamı böyle bu göçlerden sonra denilmiştir. Tabi bu gibi göç bir anda olmamıştır.
Terekeme sözünün ikinci anlamını da aşağıda yazdığımız gibi çifçilikle bağlı olduğunu da söyleye biliriz. Genelde bu göçlerin bazıları 18 yy'dan sonra olmuştur. Böylelikle Borçalı sözünün kendi anlamı araştırıldığında kesin net bir bilgi yoktur ama bu iki bilginin üzerinde durulmaktadır.
Bu bilgilerden birisi şudur: Borçalı sözünün menşei Barsil –Barçil boyunun adından gelmektedir. Sonraları bu adın Barçil sözünden zamanla Borçalı sözüne dönüşmektedir..Tabi bu bilgi ile beraber daha üzerinde durulan bilgi şudur ki Borçalı sözünün eski Türkçedeki Börü (kurt) , çal sözüde Azerbaycan Türkçesinde çala sözünden türemiş ve anlamı çökeklik vermektedir.
Böylelikle Borçalı sözünün anlamı 'kurtlar yurdu‘ olarakta bilinmektedir. Bunun üzerinde bir çok tarihçiler araştırma yapmışlardır.
Hele Yakut El-Hemevi gibi 13 yüzyılın büyük Arap tarihçisi de bunun üzerinde çok durmuştur.
Bunlarla beraber bir çok fikirler de vardır. Bu fikirlerde Borçalı sözünün nerden nasıl deyimiyle bağlı olmuştur. Bana göre Borçalı sözünün menşeinin halkının yaşantısıyla çok bağlantısı vardır .Böyle baktığmızda bu halkın yaşantısı genelde çiftçilikle, ekim- biçim, tarımcılıkla olmuştur.
Nerdeyse köy yerlerinde bu saha çok gelişmiştir.
Bu günde öyledir. Onlar Ata-Baba ananelerini devam ettirmektedirler. Bu gün Gürcistan'daki Azerbaycanlıların bu sahada çok büyük katkısı vardır. Gürcistan'ın son 21. yy'ın başlarında dünyada hayvancılıkla tanınmasında önemli bir yeri vardır. Bu halkın hayvancılıkla uğraşımında sürekli yer değiştirmeler olmuştur. Burada da terekeme sözünün anlamına yakın görüldüğü öne sürülebilir. .Yani onlar Dağa ve Dağdan - Aran gibi yerlere (bu gibi çok yerlere) olmuştur.
Burada şu gerçekden yazmak olar ki bu halk bu işleri ile bir çok başarılara ulaşmıştır..Borçalı Azerbaycan ( Türkleri) tarihte kendi sözünü demiştir. Tarihte hep savaşlarda kahramanca birlikte mücadele vermişlerdir.Bir çok zafere de ulaşmışlardır.Bu bahsettiğimiz eski dönem için yaşantılarına uygun olarak Borçalı sözünün anlamına bakılırsa ve aynı zamanda Borçalı sözünün anlamı da daha bir çok dilde nerdeyse ortağa anlam olaraq düşünsek diye biliriz ki Yunancada Bor (Değişim:Yel gibi) bir halk sözününde Çu (görülmek) ifadesi ile olmuştur.
Sonra bu söz tarih boyunca Borçalı olarak dönüşmüştür. Bu aktardığmız bilgiyle bu halkın yaşantısına çok uygun geldiği için bunları söylememize bir ihtimal olduğunu söyleyebiliriz. Bu halk tarihi boyunca kendi istekleri üzerine hareket etmişlerdir .Bunu söylemek gerekir ki Borçalı tarihinin çok eski ve zengin bir tarihi vardır .Bu halk tarih boyunca bu yerlerde yaşamıştır.