Deprem sonrası vatandaşlar oturdukları binaların sağlam olup olmadığı endişesiyle yaşamaya başladı. Özellikle İstanbul'da vatandaşlar elerinin sağlamlığını öğrenmek için çaba harcıyor. İStanbul Büyükşyehir Belediyesine onbinlerce başvuru yapılırken, özel şirketlere de yoğun talep olduğu belirtiliyor. Deprem felaketi sonrasında birçok ilde binaların güvenliği sorgulanmaya başlandı. Bu amaçla da risk tespiti talepleri ciddi ölçüde arttı. Vatandaş resmi kurumlara test yaptırmaya korkuyor. Çünkü hemen evden çıkartılmaları istenirse 'Nereye gideceğiz' kaygısı ile yaşıyor. Özel şirketlere test yaptırmayı yeğliyor.
Yapılan testlerin sonucunda binaları riskli çıkan vatandaş bugünlerde iki seçenekle baş başa kalıyor: YIKIP YENİSİNİ YAPMAK ya da GÜÇLENDİRMEK. Peki güçlendirme için nereye nasıl başvuru yapılacak, doğru firma nasıl seçilecek, çalışmanın maliyeti ne olacak, devlet destek verecek mi? Tüm bu sorulara yanıt vermek için güçlendirmeyi uzmanlar eşliğinde tüm yönleriyle ele aldık...
- BİNAMDA GÜÇLENDİRME İHTİYACI OLUP OLMADIĞINI NASIL ANLARIM?
Binaların güvenliğini öğrenmek için iki yöntem var. Biri risk tespiti. Bunun için bakanlık lisanslı kurumlara başvuru gerekiyor. Ortalama bir hafta sonunda riskli ya da risksiz kararı çıkıyor. Bu testi yaptırdığınızda hızlı bir yıkım ya da güçlendirme süreci başlıyor. Çünkü karar, hem bakanlık il müdürlüklerine hem de tapuya bildiriliyor. Tapuya şerh düşerken, maliklere de evleri boşaltması için tebligat yollanıyor. Önce 60 gün, sonra 30 gün ek süre veriliyor. Ev sahipleri yıkmazsa ilgili belediye ya da bakanlık yıkımı yapıyor. Güçlendirme düşünenlerin bu yıkım gerçekleşmeden hızlıca güçlendirme projesi hazırlatması ve ruhsat alması gerekiyor.
18 bin Suriyeli ülkesine döndü: Elveda Türkiye
Diğer seçenek ise özel şirketlerce yapılan yapı performans testi. Bu testte daha kapsamlı bir çalışma yapılıyor. Sadece riskli ya da risksiz denilmiyor, deprem yönetmeliğine uygun mu, olası depremde ayakta kalır mı, hasar alır mı bildiriliyor. Testin sonuçları da kamu yetkilileri ile değil sadece o binada yaşayanlarla paylaşılıyor. Yeni bir eve taşınma imkânı olmayanlar tahliye edilmekten çekindiği için bu yolu seçiyor. Ancak bu testin diğer teste kıyasla daha maliyetli olduğunu belirtmek gerek. 10 kattan az binalarda risk tespiti tek katta yapılıyor ve toplam 7-10 bin lira alınıyor. 10 kattan fazla ise her katta çalışılıyor ve kat başına 4-6 bin lira talep ediliyor. Özel sektörün yaptığı testlerde ise kat sayısına bakılmaksızın her hatta çalışılıyor ve yine her kat için ortalama 4-6 bin lira isteniyor.