BİLGESAM'ın Kürt-Zaza araştırması Kürt sorunu ile ilgili önemli veriler ortaya koydu. Araştırmaya göre, Kürtlerin yüzde 86’sı “Türk bayrağı benim de bayrağım”, yüzde 83.9’u da “Türklerle Kürtlerin geleceği ortak” diyor.
Bilge Adamlar Araştırmalar Merkezi’nin (BİLGESAM) “Kürtler ve Zazalar Ne Düşünüyor? Ortak Değer ve Sembollere Bakış” adlı araştırmasına göre, Kürtlerin yüzde 19.1’i evlerinde Türkçe konuşmuyor.
Yüzde 9.9’u ise Kürt sorununun “Bağımsız bir devlet kurularak çözüleceğine” inanıyor. Buna karşın yüzde 86’sı “Türk bayrağı benim de bayrağım”, yüzde 83.9’u da “Türklerle Kürtlerin geleceği ortak” diyor.
Emekli Büyükelçi İlter Türkmen, eski MİT Müsteşarı Sönmez Köksal, Yargıtay Onursal Başkanı Sami Selçuk ile emekli bakan ve generallerin bulunduğu BİLGESAM, Kürt açılımı tartışmaları sürerken yeni bir araştırmaya imza attı.
Doğu ve Güneydoğu’da terörden etkilenen 19 il ve bu bölgelerden Mersin ve İstanbul’a göç eden Toplam 8 bin 706 kişiyle yüz yüze görüşülerek yapılan araştırmadan çıkan sonuçlar ana hatlarıyla şöyle:
Bağımsızlık isteyenler yüzde 9.9 • Araştırmaya göre “Türkiye’deki Kürtlere bağımsızlık verilmesi Kürt sorunu için bir çözüm müdür” sorusuna Kürt kökenlilerin yüzde 9.9’u “çözümdür” yanıtını veriyor. Zazaların ise yüzde 7.8’i Kürtlere bağımsızlık verilmesinin sorunu çözeceğini düşünüyor.
Bu oran BDP’ye oy verdiğini beyan edenlere sorulduğunda ise oranlarda bir yükseliş görülüyor. Buna göre BDP’ye oy veren Kürt kökenlilerin yüzde 23.4’ü, Zazaların ise yüzde 23.7’si bağımsızlığı savunuyor.
• Katılımcılara, “Kürtlere, federatif hakların verilmesi Kürt sorunu için kalıcı çözüm sağlar mı” diye sorulurken yüzde 7.3’lük bölüm “sağlar” yanıtını veriyor. Zaza kökenlilerde bu oran 5.9’a düşüyor.
19.1’i ikinci dil kullanmıyor • Kürtlerin yüzde 19.1’i evde ikinci dil kullanmıyor. Yüzde 79’u ise ikinci dil olarak Türkçeyi evlerinde kullanıyor. Zaza kökenlilerin ise yüzde 86’sı evlerinde ikinci dil olarak Türkçeyi kullanıyor.
Buna karşın Kürt kökenli yurttaşların yüzde 80.4’ü “Türk vatandaşı olmaktan gurur duyduğunu” ifade ederken yüzde 86’sı “Türk bayrağı hepimizin”, yüzde 85’i de “İstiklal Marşı benim de marşım” diyor
• Kürtlerin Yüzde 86.7’si Türk bayrağını ortak sembol olarak görüyor. Buna karşın İstanbul ve Mersin’de göç ile oluşan ve Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı mahallelerde bu oran yüzde 80.5’e düşüyor. Zaza kökenlilerde ise “Türk bayrağı hepimizindir” diyenlerin oranı yüzde 90.4 seviyesinde.
Kürtlerin yüzde 81’i “Türk ordusu sizin de ordunuz mu” sorusuna “evet” yanıtını verirken aynı soru İstanbul ve Mersin’de yaşayan Kürtlere sorulunca, oran yüzde 69.9’a kadar geriliyor. Zazaların ise yüzde 84.9’u “Türk ordusu bizim ordumuzdur” diyor.
Araştırmada katılımcılara, “Türklerle Kürtlerin ortak bir geleceği var mıdır” sorusu da yöneltiliyor. Bu soruyu Kürt kökenlilerin yüzde 83.9’u “Ortak geleceğimiz vardır” yanıtını veriyor. Aynı sorunun yöneltildiği Zaza kökenlilerin ise yüzde 88’i, “Türklerle Kürtlerin ortak geleceği vardır” diyor.
Terörün yaşandığı 19 ilde, 12 milyon 912 bin 561 kişi yaşıyor. Bunların 7 milyon 178 bin 887’sini Kürt, 3 milyon 944 bin 894’ünü Türk, 869 bin 83’ünü Zaza, 860 bin 470’ini Arap, 59 binini ise diğer kökenliler oluşturuyor.
Bu illerdeki Kürtlerin 1 milyon 618 bin 121’i Hanefi, 5 milyon 457 bin 390’ı Şafi, 103 bin 376’sı da Alevi. Zazaların 183 bin 622’si Hanefi, 536 bin 455’i Şafi, 149 bin 6’sı ise Alevi.