Yeni kurulan koalisyon hükümetinden her ülkenin beklentileri var. İlk beklentiler AB, Çin, Rusya ve ABD’den geliyor. Bu konuda Alman Dışişleri Bakanı ilk önce Paris, daha sonra Brüksel ve Varşova’ya giderek çizgisini belli ediyor.
Gelelim Türkiye’ye…
Yeni koalisyon hükümeti Türkiye için hayırlı olacak mı? Olaf Scholz, Türkiye-Almanya ilişkilerinde Angela Merkel’in yerini doldurabilecek mi? Türkiye’yi bilen bir isim olan Olaf Scholz, Türkiye politikasında Yeşiller ve Hür Demokratlarla nasıl başa çıkabilecek, bu iki partinin de Türkiye karşıtlığı biliniyor. Özellikle Tarım Bakanı da olsa koalisyon hükümetine girme başarısı gösteren Cem Özdemir, Türkiye’ye hırsını, kinini nasıl dindirecek.
Yeni Alman hükümeti herhalde çok kısa bir sürede çifte vatandaşlığın tanınmasını sağlayacak. Göçmen örgütlerine, Müslüman örgütlerine belirli fonlar ayrılacak ama Almanya’da İslam’ın resmi din olarak kabul edilmesini sağlamayacak.
Hükümetin Türkiye konusunda görüşleri gayet açık. AB ile olan ilişkilerde yeni fasıllar açılmayacak. Eski fasıllarda kapatılmayacak. AB ile Türkiye arasında dostane ilişkiler devam edecek. Bu demektir ki Türkiye, Rusya ve Ukrayna ile aynı kategoride muamele görecek.
Yeni Alman hükümetinin Kafkasya politikası ve Orta Asya’ya yönelik yaklaşımları, Türkiye ile olan ilişkileri de etkileyecek. Bu bölgelerde söz sahibi olmak isteyen Almanya, ne yapıp edip Türkiye ile iyi ilişkiler içine girmek zorunda. Özellikle Kıbrıs konusunda eski hükümette bir yumuşama vardı. Yeni Dışişleri Bakanı bu politikayı yönlendirecek mi, onu bilmiyoruz.
Transatlantik Anlaşması’nın gerçekleşmesine az kaldı. Yeni hükümetin ilk atacağı adımda Türkiye ile Gümrük Birliği’nin iyileştirilmesini sağlamak olacak. Ayrıca, Almanya belirli branşlarda serbest dolaşım hakkı tanınmasa da Türkiye’den doktor ve sağlık personeli alıyor. Buna yeni branşlar ilave edilecek mi? Almanya özellikle çifte vatandaş olup Türkiye’ye geri dönenleri geri çağırıp, işçi açığını kapatmak istiyor. Baktığınız zaman Almanya’da 3,3 milyon Türkiye kökenli göçmenin yanında Türkiye’ye geri dönmüş en azından 3,5 milyon Almanya kokan Türk var. Bakalım Almanya bunların kalbini kazanıp, hinterlandını geliştirmek için neler yapacak?
Prof. Dr. Faruk Şen – 09.12.2021