Son zamanların en çok konuşulan konuları arasında biliniyor Sosyal Medya etkileşimleri. Siyasetin bile gündemine yerleşen Sosyal Medya iletişim etkileri, iktidarı da önemli ölçüde etkiledi. Cumhurbaşkanlığı, Sosyal Medya üzerinden yazılan yazılarla ilgili yaptırım getirmenin yollarını ararken, medya dünyasında da dijitalleşme ile birlikte sosyal medya mesajları patlak verdi. Sosyal medya hayatının her alanını etkiliyor. Sosyal Medya’yı nasıl kullanırsanız, kullandığınız hedefe göre size öne çıkardığı gibi, yapılan yanlış veya karşı taraftan atılan iftiralar da beklenmedik bir şekilde yerin dibine sokabiliyor. Sosyal Medya Uzmanı Songül Başaran ile, Sosyal Medya’nın insanlar üzerindeki etkilerini ve konuştuk.
Murat Aydın: Songül Yiğit Başaran olarak iyi bir Sosyal Medya Uzmanı olduğunuzu görüyorum. Artık Medya Sosyal alana kaydı. Bireylerin sosyal ağlara kaymasındaki en önemli etken nedir. Buna nasıl motive oluyorlar?
Songül Yiğit Başaran: Gördüğüm, hissettiğim ve yaşadıklarımla bu konudaki tesbitim; bireylerin sosyal ağlara yönelmesindeki en temel motivasyon bilinçaltında yatmaktadır. Takdir görmek, Beğenilmek, alkışlanmak, dikkate alınmaktır. Buna sözlük anlamıyla ‘izlenmek’ diyebiliriz. Bu kurgu ile insanlar genel olarak bilinçaltındaki çocuğa hitap etmektedir. Sosyal ağlarda teşhir ve gözetleme davranışlarının dozu kişiden kişiye farklı olabilir, ayrıca bu tespit sosyal ağları kullanan insanların tümünü bağlamayabilir. Ancak bu durumun tam tersi de geçerlidir, sırf sosyal ağları kullanmıyor diye bir kimsenin sayılan bu ihtiyaçlardan sıyrılmış olduğu da varsayılamayacaktır. Sosyal ağlar bireyleri değiştirmemiş, ancak var olan bazı sosyal yönelimleri körüklemiş, sosyal normlar ya da mahremiyet anlayışımızın değişimini hızlandırmıştır. Bu durum da teşhirin büyütülmesi yoluyla siyasi ve ticari denetimi, sosyal ağların ‘Distopik’ yanlarını beraberinde getirmektedir.
Murat Aydın: Sosyal Medya’da kurgunun örgütlenmelere katkısı var mıdır? Hangi alanlarda daha etkili olunabiliyor. Hangi aletler daha çok kullanılıyor. Hangi mecralarda daha çok etkileşim oluyor?
KURGUNUN SİYASAL ÖRGÜTLENMEYE KATKISI
Songül Başaran: Sosyal mecraların kurgusallık ve anonimlik imkânı sayesinde, daha önce hiçbir şekilde siyasal alanda varlığı hissedilmemiş sessiz kitlelerin seslerinin de duyulduğu düşünülebilir. Bu sesler hiçbir zaman eyleme veya oya dönüşmeyebilir. Bu açıdan siyasetten bahseden bilinçaltları ile muhatap olduğumuzu düşünebiliriz. Ancak bu görüşe tümüyle kendini kaptırmayanlar da mevcuttur. Onlara göre “Burada merkezde duran, teknoloji ya da teknolojik ivmenin kendisi değil, siyasi projelerdir. Ulus ötesi bağlantılar kurmak isteyen sivil örgütlere telefon ya da faks da yardımcı olabilirdi. Yani Twitter ve diğerleri çok da büyük bir dönüşüm getirmiyor bu anlamda. Örneğin Mobil telefon tek başına çok önemli bir teknolojidir. Ama internet, Facebook, Twitter ve diğerleri kadar büyük bir potansiyel olarak gösterilmemiştir.
Murat Aydın: Songül Başaran siz de Sosyal Medya Uzmanısınız. Bu konuda eğitim verip önemli çalışmalar yapıyorsunuz. Sosyal medya uzmanı ne iş yapar? Bunu okuyucularımız ve sosyal medya takipçilerimizin anlayacağı dilden anlatabilir misiniz?
Songül Başaran: Biz Sosyal Medya Uzmanları, dünyada bir meta haline geldi. Ancak bu taleple birlikte birçok kişi ve işletme ne yaptıkları konusunda kafaları karışmış durumda. Sosyal Medya Pazarlaması, bir Sosyal Medya Uzmanının rolünü tanımlamak için kullanabileceğiniz en geniş terimdir.
Sosyal medya pazarlaması tüm Sosyal Medya kanallarını kapsar: Facebook, Twitter, YouTube, Bloglar, Google+, LinkedIn, Instagram gibi… Sosyal Ağ siteleri. Sosyal Medya Uzmanları, şirketlerinin Facebook ve Twitter sayfaları gibi çevrimiçi varlığı için Sosyal Medya stratejileri geliştirmekten sorumludur.
Sosyal Medya Pazarlaması çok geniş bir terimdir; Sosyal Medya Uzmanları şu şekilde sınıflandırılabilir:
- Sosyal medya stratejistleri
- İçerik yaratıcıları/yazarları
- Sosyal Medya Yöneticileri
- Sosyal Medya Topluluk Yöneticileri
Murat Aydın: Sosyal Medya Uzmanlarının yaptığınız bu sınıflanmaya göre görevlerini açabilir miyiz. Anlaşılıyor ki, Her Sosyal Medya Uzmanının, rollerine bağlı olarak sorumlu oldukları farklı bir dizi görevi vardır. Bu maddeleri okurlarımız için açar mısınız?
Songül Başaran: Tabi ki… İlk maddemiz Sosyal Medya Stratejistleri;
Sosyal medya stratejistleri, işletmeleri için Sosyal Medya politikalarını araştırır, oluşturur ve uygular. Her ay bir plan yapar ve bu stratejinin uygulanmasını denetler ve ayın sonunda rapor eder. Sosyal medya stratejistleri ayrıca Sosyal Medya sitelerinde nelerin trend olduğuna dair şeyleri de bilirler. Bu nedenle işleri için oluşturdukları Sosyal Medya stratejisinde çok yaratıcı olabilirler.
Sosyal Medya Stratejistleri, temel iş modelini anlamalı ve Sosyal Medya Pazarlamasını şirket operasyonlarına entegre etmek için diğer departmanlarla birlikte çalışmalıdır. Sosyal Medya politikaları, Sosyal medya erişimi ve Sosyal medya taktiklerinden sorumludurlar.
Murat Aydın: Sosyal Medya Uzmanının Marka Yönetimindeki Rolü nedir?
Songül Başaran: Sosyal medya uzmanının içerik pazarlama alanındaki görevi ve sorumluluğu marka için büyük önem taşır. Facebook'un kuruluşuyla başlayan ve günümüzde birçok mecra üzerinden birbirine ulaşma, konuşma, tartışma ve iletişim hâlinde kalmaya olanak sağlayan sosyal medya, markaların içeriklerini sunabilecekleri bir alanı da yarattı. Belirli bir hedef kitlesi olan ya da hedef kitlesini arayan küçük ya da büyük ölçekli işletme ve kurumların kendilerini tanıtmak ve kendi ürün ile hizmetlerini müşterileriyle paylaşmak için sosyal medyayı kullanmaları gerek.
Sosyal medya yönetimi, marka ve işletme için müşteri potansiyelini tanımanın bir boyutunu oluşturmaktadır. Günümüzde geleneksel pazarlama yerine dijital pazarlama ve sosyal medya kaynaklı halkla ilişkiler çalışmaları yürütülmektedir. Sosyal medya uzmanının görevi ise hedef gruba etkin bir şekilde ulaşmak için sosyal medya tabanlı içerik ve planlar hazırlamasıdır. Az ya da çok olsun, bir marka bilinirliğine sahipseniz ya da olma niyetindeyseniz markanızı hedef kitlenizle buluşturmak için stratejik marka yönetimi programları oluşturmalısınız.
Murat Aydın: Sosyal Medya Uzmanlığı Eğitimi nasıl yapılıyor? Öğrencilerinizle nasıl iletişim kuruyorsunuz?
Songül Başaran: Sosyal medya uzmanı olabilmek ve marka, kurum ya da kişisel hesapları yönetebilmek kolay bir iş değildir. Zamanınızı ve eforunuzu doğru kullanmak ve analiz yapma vaktinizin de olması gerekir. Her alanda doğru ve kaliteli bir iş ortaya koyabilmek için eğitime ve deneyime ihtiyaç vardır. Sosyal medya mecralarında da hedeflere uygun çalışmalar yapmak için alanın malzemelerini ve kendisini iyi tanımak lazım.
Murat Aydın: Sosyal Medya Uzmanı olmak kolay mı, Sosyal Medya Uzmanı Kimdir?
Songül Başaran: Sosyal medya hesaplarının yönetilmesi, hedef kitle ile sosyal medyada iletişim kurma, geri dönüş sağlama, sosyal medya kaynaklı reklam çalışmalarını yürüten bir mesleği icra edendir. Sosyal medya üzerinden hedef kitle analizini yapar ve onlara uygun sosyal medya reklam modellerini kullanır. Yine sosyal medya kaynaklı içerikleri hazırlar ve en sonunda günlük, aylık ,yıllık denetimi yapar.
Sosyal Medya Uzmanı her zaman öğrenmeye açık olmalıdır, çünkü başarılarının önemli bir bileşeni budur. Sosyal ve dijital pazarlama “En İyi Uygulamalar” sürekli olarak değişmektedir, dolayısıyla geçerli endüstriye özel konferanslarda ve kanıtlanmış etkili çeşitli çevrimiçi kurslarda eğitime katılım için bir bütçe ayrılmalıdır.
Murat Aydın: Kurumlar için Sosyal Medya’da görülmenin en önemli noktalarından biri marka oluşturmak. Yani bilinirliklerini artırıp insanların zihin altına yerleşmek. Markayı Geliştirmek. Bunun için neler yapılıyor?
Songül Başaran: “Neden” müşterilerin satın alma nedenidir. Harika bir “neden buradan satın almalısınız?” mesajı şirketinize özgüdür, gerçeklerle (ödüller, sayılar, mağaza içi politikalar) desteklenir ve kullanıcılara “Benim için neler var?” merakı yaratır.
GÖRSEL TASARIM STRATEJİSİ OLUŞTURUR
Bu konuda; Görsel içeriğin görüntüleyici üzerinde kalıcı bir etkisi vardır. Görsel markanız tutarlı olmalıdır. Durum güncellemeleriniz, açılış sayfalarınız veya Facebook reklamlarınız olsun, kitlenin gördüğü şey hatırlayacağı şeydir. Etkileyici olduğundan ve konuyu anladığından emin olun. Bilgili web geliştirme, içerik pazarlama başarınız için çok önemlidir. Müşterilerinizin ve potansiyel müşterilerinizin ürünleriniz ve hizmetleriniz hakkında daha fazla bilgi edinmek için ziyaret edebilecekleri ve arama motorlarının daha fazla yetki vermek için tarayabileceği bir içerik merkezi tutmalısınız. Markasını iyi tanıyan bir sosyal medya uzmanı, markanın sayfasında ne yayınlayacağını iyi bilmesi gerekir. Firmanızla ilgili; markanızı benzersiz kılan şey nedir? İnsanlar sizden mal satın almak ister mi? Bu soruyu ayrıntılı olarak cevaplayın. Hedef müşterilerinizi açıklayın. İlgi alanları, endişeleri ve sorunları nelerdir? Yayınladığınız içerikle satın alma kararına gelmelerine nasıl yardımcı olabilirsiniz? Pazarda olmayan hayranları unutmayın. Sizinle zamanlarını ilginç hale getirmek için onlara neler sunabilirsiniz?
TANITIM STRATEJİSİ
Murat Aydın: Ben markamı tanıtmak ve büyütmek istiyorum. Sosyal medyada en etkili sayfa hangisidir? Facebook, İnstagram ve Youtube oldukça popüler. Bu Sosyal Medya sayfalarından hangisi tanıtım açısından daha öne çıkıyor?
Songül Başaran: Markanızı ve içeriğini sürekli büyütmek ve tanıtmak önemlidir. Sosyal reklamcılık (genellikle Facebook, Instagram, Youtube Reklamları) mesajınızı duyurmak için çok değerli bir araçtır. Ancak, Facebook reklamları, aşina olduğunuz reklamlara benzemez. İçerik, yerleşim ve hedefleme açısından farklılık gösterirler ve doğru yapıldığında çok daha fazla etkileşim alırlar.