-18 Maddelik Anayasa Değişiklikleri, ‘Kuvvetler Ayrılığı’nı oluşturan Yasama, Yürütme ve Yargı ile ilgili 67 maddeyi etkilemekte değişiklik meydana getirmektedir. 45 Maddede ekleme-çıkarma yapılarak, 22 madde de kaldırılarak (mülga) değişikliğe uğramaktadır. Bu Anayasa Değişiklik Paketi ile Yasamada yapılan değişiklikler ve düzenlemeler kısaca şöyle;
-Anayasa Değişiklik Paketinin 2.maddesiyle 450 Milletvekilliğinin yeterli olacağı Türkiye’de, TBMM Milletvekili sayısının 550’den 600’e çıkarılması öngörülmektedir.
-3.maddesiyle, yürürlükteki Anayasa’nın 76. Maddesi değiştirilerek Milletvekili seçilme yaşı 25’ten 18 e indiriliyor. Ayrıca “yükümlü olduğu askerlik hizmetini yapmamış olanlar…Milletvekili seçilemezler” ibaresi “askerlikle ilişiği olanlar…Milletvekili seçilemezler” şeklinde değiştiriliyor. (13.10.2006’da TBMM’de yapılan Anayasa değişikliği ile MV seçilme yaşı 30’dan 25’e indirilmişti. Şimdi de, Liseyi henüz bitirmiş, Askerliğini yapmamış bir genç Ortadoğu’da 80 milyonluk Türkiye’nin kaderinde söz sahibi olacak!...)
– 4.maddesiyle, “TBMM ve C.Başkanlığı seçimleri 5 yılda bir aynı günde yapılır” hükmü getiriliyor. 21.10.2007’ye kadar C.Başkanı; bir defalık 7 yıllığına TBMM üyeleri içinden veya dışından TBMM tarafından seçiliyordu. TBMM (Milletvekilliği) seçimleri de 5 yılda bir yapılıyordu. 21.10.2007’de yapılan referandumla kabul edilen Anayasa değişikliği ile “C.Başkanı, TBMM üyeleri veya Türk vatandaşları arasından en fazla iki defa olmak üzere 5 yıllığına halk tarafından seçilir” hükmü ve “TBMM (Milletvekilliği) seçimleri 4 yılda bir yapılır” hükmü getirildi. Şimdi, tekrar değişikliğe gidilerek TBMM (Milletvekilliği) seçimlerinin eskisi gibi 5 yılda bir yapılması öngörülmektedir.
–Yürürlükteki Anayasa’nın TBMM’nin görev ve yetkileri başlıklı 87. maddesinde, “Bakanlar Kurulunu ve Bakanları denetlemek” hükmü bulunmaktadır. 5.maddesiyle, Türk Milletini temsil eden TBMM’nin Bakanlar üzerindeki bu denetim yetkisi kaldırılmaktadır.
–6 maddesiyle, yürürlükteki Anayasa’nın 98. Maddesi değiştirilerek, 99., 110. ve 111. Maddeleri de yürüklükten kaldırılarak TBMM’nin Denetim yollarından “Gensoru” ve “Güvenoyu” yetkisi yok ediliyor. Başbakan, Bakanlar Kurulu veya 1 Bakan hakkında 20 Milletvekilinin imzası ile Gensoru önergesi verilebiliniyordu. 276 Güvensizlik Oyu ile de düşürülüyordu. Şimdi TBMM’nin bu Gensoru yetkisinin kaldırılması öngörülmektedir.
Başbakanlık görevini uhdesine almış olan C.Başkanı ile C.Başkanı yardımcıları ve Bakanlar hakkında Meclis Soruşturması da zorlaştırılıyor. Cumhurbaşkanı, seçimle gelmemiş C.Başkanı Yardımcıları ve Bakanlar hakkında Meclis Soruşturması açılabilmesi için 301 imzayla Soruşturma açılmasının istenmesi, 360 oyla Soruşturma açılmasına karar verilmesi, 400 oyla da Yüce Divana sevk kararının çıkması gerekecektir. Yürürlükteki Anayasanın 98.100. ve 105. maddelerine göre ise, Başbakan ve Bakanlar hakkında 55 oyla Meclis Soruşturması isteniyor, 276 oyla da Yüce Divana sevk kararı verilebiliyor.
-Yürüklükteki Anayasanın 161.~163.maddelerine göre Bütçenin TBMM’de görüşülerek oylanması gerekmektedir. 15.maddesiyle bu maddeler değiştirilerek “…Bütçenin çıkarılamaması durumunda, yeni bütçe kanunu kabul edilinceye kadar bir önceki yılın bütçesi yeniden değerleme oranına göre arttırılarak uygulanır” hükmü getirilmekte, böylece Mecliste karara bağlanmadan Onayı alınmadan yeni Bütçenin uygulamaya konulması sağlanmaktadır.
- 16/C maddesiyle, yürürlükteki Anayasanın 89.maddesinde yapılan değişiklikle, C.Başkanı tarafından, TBMM den geçip kendisine gelen kanunları kabul etmeyip tekrar geri gönderdiğinde, yürürlükteki Anayasanın 96 maddesine göre basit çoğunluk (139 oy) aranırken, C.Başkanının bunu onaylaması için şimdi salt çoğunluk yani yarıdan bir fazlası (301 oy) ile TBMM’de tekrar oylanması gerekmektedir. Böylece, C.Başkanının “Veto” yetkisini aşmak, istemediği kanunları çıkarmak zorlaşmaktadır.
-17.maddesiyle, mevcut Anayasa’daki 177 madde ve 20 Geçici Madde’den sonra gelmek üzere “Geçici Madde 21” ekleniyor. Bu Geçici maddenin fıkralarına göre;
-TBMM Genel Seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi 03 Kasım 2019’da birlikte yapılacak. -Bu kanunun yayımı tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde TBMM İç Tüzüğü değişikliği ile diğer kanuni düzenlemeler yapılacak.
-Yürüklükteki Anayasa’nın 67.maddesinin son fıkrasında “Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz” hükmü bulunmaktadır. 21/H fıkrasıyla “Anayasanın 67.maddesinin son fıkrası hükmü, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra birlikte yapılacak ilk milletvekili genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi bakımından uygulanmaz” hükmü getirilmektedir. Yani, seçim kanunlarında bir değişiklik yapılırsa, yapılan değişiklikler, seçimlerin yapılmasına 1 yıldan az bir zaman kalsa bile o seçimlerde uygulanacak…